Σπονδυλόλυση

Τι Είναι Η Σπονδυλόλυση & Ποιοι Τύποι Υπάρχουν;

Η σπονδυλόλυση είναι μια πάθηση της σπονδυλικής στήλης που χαρακτηρίζεται από έλλειμμα ή κάταγμα στο οστό του σπονδύλου, συγκεκριμένα στον «ισθμό» του σπονδυλικού τόξου, που αποτελεί σημαντικό σημείο για τη σταθερότητα της σπονδυλικής στήλης. Εμφανίζεται κυρίως στους σπονδύλους της κατώτερης οσφυϊκής μοίρας, συνήθως στον Ο5 σπόνδυλο, και παρατηρείται συχνότερα σε εφήβους και παιδιά, ιδιαίτερα σε όσους ασχολούνται με αθλήματα που περιλαμβάνουν επαναλαμβανόμενες εκτάσεις και στροφές της μέσης, όπως η ενόργανη γυμναστική, το ποδόσφαιρο και η άρση βαρών. Κύριο σύμπτωμα είναι ο πόνος χαμηλά στη μέση, που επιδεινώνεται με τη δραστηριότητα και βελτιώνεται με την ξεκούραση.

Οι τύποι σπονδυλόλυσης είναι οι εξής:

• ισθμική. Είναι συχνότερη και οφείλεται σε κάταγμα κόπωσης του ισθμού
• τραυματική. Συνίσταται σε κάταγμα εκτός του ισθμού
• εκφυλιστική. Οφείλεται σε εκφυλιστικές αλλοιώσεις των μεσοσπονδυλίων δίσκων και αρθρώσεων
• δυσπλαστική. Οφείλεται σε συγγενείς ανωμαλίες των αρθρικών αποφύσεων
• παθολογική. Σχετίζεται με οστικές παθήσεις όπως η νόσος του Paget)

Η σπονδυλόλυση μπορεί, επίσης, να είναι ετερόπλευρη ή αμφοτερόπλευρη, και στην δεύτερη περίπτωση υπάρχει κίνδυνος εξέλιξης σε σπονδυλολίσθηση, δηλαδή ολίσθηση του σπονδύλου προς τα εμπρός.

Ποια Είναι Τα Αίτια Εμφάνισης Της Σπονδυλόλυσης;

Τα αίτια που οδηγούν σε σπονδυλόλυση είναι τα ακόλουθα:

• επαναλαμβανόμενη καταπόνηση και μικροτραυματισμοί στον ισθμό του σπονδυλικού τόξου, που προκαλούνται κυρίως από αθλήματα με συχνές κινήσεις κάμψης και έκτασης της μέσης, όπως η γυμναστική, ο χορός, το ποδόσφαιρο, η ρυθμική και ενόργανη γυμναστική, οι καταδύσεις και άλλα.

• γενετική προδιάθεση, δηλαδή συγγενής ανωμαλία ή κληρονομικότητα που οδηγεί σε λεπτό ή αδύναμο ισθμό, καθιστώντας το κόκκαλο πιο ευάλωτο σε κάταγμα

• οξύ τραύμα ή ισχυρός τραυματισμός, όπως πτώση από ύψος ή τροχαίο ατύχημα, που μπορεί να προκαλέσει κάταγμα στον ισθμό

• οστεοπόρωση και άλλες παθήσεις που αποδυναμώνουν τα οστά, αυξάνοντας την ευθραυστότητά τους και τον κίνδυνο κατάγματος

• χειρουργική επέμβαση στη σπονδυλική στήλη ή άλλες παθολογικές καταστάσεις (σπανιότερα)

Πώς Γίνεται Η Διάγνωσή Της;

Η διάγνωση της σπονδυλόλυσης βασίζεται αρχικά στο λεπτομερές ιατρικό ιστορικό και την κλινική εξέταση, κατά την οποία αξιολογούνται τα συμπτώματα, ο πόνος στην οσφυϊκή περιοχή και η νευρολογική εικόνα του ασθενούς. Ωστόσο, από μόνα τους αυτά δεν αρκούν, γι’ αυτό και χρειάζονται απεικονιστικές εξετάσεις, όπως:

• απλές ακτινογραφίες (προσθιοπίσθιες, πλάγιες και λοξές λήψεις), με τις λοξές ακτινογραφίες να αναδεικνύουν καλύτερα την παρουσία σπονδυλόλυσης

• αξονική τομογραφία (CT), η οποία παρέχει λεπτομερέστερη απεικόνιση της βλάβης, επιβεβαιώνοντας την ύπαρξη της σπονδυλόλυσης

• μαγνητική τομογραφία (MRI) για την εκτίμηση πιθανής νευρολογικής βλάβης, καθώς και για να αποκλειστούν άλλες παθολογίες

Ποια Συμπτώματα Προκαλεί Η Σπονδυλόλυση;

Τα συμπτώματα της σπονδυλόλυσης περιλαμβάνουν:

• έντονο πόνο στη μέση, που συχνά επιδεινώνεται με την έκταση της σπονδυλικής στήλης ή την ορθοστασία

• δυσκαμψία στη μέση και απώλεια ελαστικότητας, ιδιαίτερα στους οπίσθιους μηριαίους μύες, που μπορεί να είναι «σφιχτοί»

• πόνο που μπορεί να επεκτείνεται στην περιοχή των γλουτών

• αίσθηση έντονου μυϊκού πιασίματος ή σπασμών στους μηρούς

• νευρολογικά συμπτώματα όπως μούδιασμα, μυρμηγκιάσματα ή αδυναμία στα πόδια, σε προχωρημένες περιπτώσεις ή αν υπάρχει σπονδυλολίσθηση

Αξίζει να επισημανθεί πως πολλές περιπτώσεις σπονδυλόλυσης μπορεί να είναι ασυμπτωματικές και να ανιχνεύονται τυχαία.

Ποια Είναι Η Κατάλληλη Αντιμετώπιση Για Την Σπονδυλόλυση;

Η κατάλληλη αντιμετώπιση της σπονδυλόλυσης βασίζεται στην αξιολόγηση των συμπτωμάτων και της βαρύτητας της κατάστασης. Στις περισσότερες περιπτώσεις, όταν ο ασθενής δεν παρουσιάζει συμπτώματα, δεν απαιτείται κάποια θεραπεία. Σε περιπτώσεις με συμπτώματα, η αντιμετώπιση εστιάζει στην ανακούφιση του πόνου, τη σταθεροποίηση της περιοχής και την αποφυγή δραστηριοτήτων που επιδεινώνουν την κατάσταση. Η παρακολούθηση της πορείας της νόσου και η προσαρμογή των δραστηριοτήτων είναι κρίσιμες, ώστε να επιτευχθεί η βελτίωση και η επιστροφή στις καθημερινές ή αθλητικές δραστηριότητες χωρίς επιπλοκές. Η πλειονότητα των ασθενών παρουσιάζει καλή πρόγνωση με αυτή τη διαχείριση, ενώ η χειρουργική παρέμβαση προορίζεται για πιο σοβαρές ή ανθεκτικές περιπτώσεις.

Συντηρητική Αντιμετώπιση

Η αρχική αντιμετώπιση είναι συνήθως συντηρητική όταν πρόκειται για σπονδυλόλυση με σπονδυλολίσθηση 1ου βαθμού, ολίσθηση δηλαδή μικρότερη από 25%, και τότε η θεραπεία περιλαμβάνει:

• αποφυγή αθλητικών δραστηριοτήτων που επιδεινώνουν τα συμπτώματα, ειδικά στην αρχική φάση για να επιτραπεί η πώρωση του κατάγματος

• χρήση αντιλορδωτικού κηδεμόνα οσφύος για σταθεροποίηση της περιοχής και μείωση του πόνου, κυρίως όταν ο ασθενής είναι όρθιος ή περπατάει

• φυσικοθεραπεία με στόχο την ενδυνάμωση των μυών της μέσης, τη βελτίωση της στάσης και την αποκατάσταση της λειτουργικότητας

• διαγνωστικές και θεραπευτικές εγχύσεις

• φαρμακευτική αγωγή με αντιφλεγμονώδη και αναλγητικά για την ανακούφιση από τον πόνο τις πρώτες ημέρες

Χειρουργική Αντιμετώπιση

Η χειρουργική αντιμετώπιση της σπονδυλόλυσης προτείνεται κυρίως όταν αποτύχουν οι συντηρητικές θεραπείες και τα συμπτώματα επιμένουν πάνω από 6 μήνες ή όταν η σπονδυλόλυση εξελιχθεί σε σπονδυλολίσθηση, ιδιαίτερα υψηλού βαθμού (>50%). Οι τεχνικές που χρησιμοποιούνται περιλαμβάνουν:

• σπονδυλοδεσία, δηλαδή τοποθέτηση βιδών, ράβδων και οστικών μοσχευμάτων με σκοπό τη σταθεροποίηση

• πεταλεκτομή, δισκεκτομή ή τρηματεκτομή με σκοπό την αποσυμπίεση

• ρομποτική χειρουργική σπονδυλικής στήλης, η οποία αποτελεί μια καινοτόμο μέθοδο που χρησιμοποιεί προηγμένη τεχνολογία διεγχειρητικής πλοήγησης και έναν ρομποτικό βραχίονα. Ο χειρουργός έχει τον πλήρη έλεγχο της διαδικασίας, ενώ το ρομπότ εκτελεί τις εντολές με εξαιρετική ακρίβεια και πολλά πλεονεκτήματα για τον ασθενή, όπως βελτιωμένη ακρίβεια τοποθέτησης υλικών μειώνοντας τον κίνδυνο επιπλοκών, μείωση του χειρουργικού χρόνου, ελαχιστοποίηση απώλειας αίματος και μειωμένη πιθανότητα λοίμωξης

Για περισσότερες πληροφορίες, σχετικά με το τι είναι σπονδυλόλυση και ποιες είναι οι διαθέσιμες μέθοδοι αντιμετώπισης, επικοινωνήστε με τον Dr. Στυλιανό Καπετανάκη, Επίκουρο Καθηγητή Ιατρικής στο Δ.Π.Θ.

Με εξειδίκευση στο Guy’s & St. Thomas Hospital του Λονδίνου και μακρόχρονη κλινική εμπειρία, είναι σε θέση να σας παράσχει την κατάλληλη θεραπευτική λύση. Συμπληρώστε τη φόρμα επικοινωνίας ή επικοινωνήστε μαζί του τηλεφωνικά, κλείστε το ραντεβού σας και κάντε το πρώτο βήμα προς την αποκατάσταση του προβλήματός σας.